
Fresh green kale leaves on wooden table
JARMUŻ
Spośród roślin zaliczonych do grupy kapustnych, jarmuż ma najmniejsze
wymagania zarówno pod względem żyzności. gleby jak
i warunków klimatycznych. Można go uprawiać na każdym rodzaju
gleby, z wyjątkiem ciężkiej gliny i piasku. Odporność na niskie temperatury
umożliwia nie tylko późny zbiór, lecz nawet przetrzymywanie
niektórych odmian jarmużu przez całą zimę w gruncie. Po przemarznięciu
warzywo to znacznie zyskuje na smaku.
Uprawa. Wczesne odmiany jarmużu wysiewamy na rozsadniku lub
w inspekcie w drugiej połowie maja. Rozsadę sadzimy na działce
lub w przydomowym ogródku – ·odpowiednio do odmiany – w pierw-
szej połowie lipca bądź w końcu czerwca.
Wysadzanie jarmużu w terminie późniejszym nie przyniesie już dobrych
plonów. Dla uzyskania rozsady musimy wysiać na powierzchni jednego
ara•) 4-6 g nasion.
Liczba sadzonek dla odmian niskich wynosi 500 szuk na ar,' dla wysokich – 300-400.
Jarmuż jest rośliną dwuletnią. W pierwszym roku na pędach wyrastają
liście podłużne lub owalne. W pierwszych miesiącach następnego
roku jarmuż wydaje pędy nasienne.
W łagodnych warunkach klimatycznych mogą one zimować w gruncie
Dolne liście jarmużu nadają się do spożycia późną jesienią. Okres wegetacji ·roślliny,
od wysadzenia rozsady do zbioru, wynosi 90-100 dni dla odmian
karłowatych oraz 120-130 dni dla wysokich.
Istnieją 4 odmiany jarmużu, które rói!nią się między sobą wysokością
pędów, kształtem i stopniem kędzierzawości.
Jarmuż niski zielony, kędzierzawy. Wysokość łodygi nie pnekracza
20 cm, wskutek czego liście kładą się niemal na ziemi, łatwo się
brudzą i gniją. Zaletą tej odmiany jest możliwość zimowania pod
warstwą śniegu. W mrożonych liściach zawartość witaminy C osiąga
wyższy poziom niż w okresie wzrostu rośliny.
Jarmuż średnio wysoki zielony, kędzierzawy. Na pędach wysokości
około 50 cm wyrastają liście, które w porównaniu z odmianą poprzednią,
są mniej kędzierzawe i słabiej odporne na mróz. Ten
gatunek Jarmużu wymaga uprawy w łagodnych warunkach klimatycznych.
Jarmuż wysoki zielony, kędzierzawy. Łodygi osiągają wysokość od
140 do 150 cm i ze względu na łatwą łamliwość odmiana ta nadaje
się do uprawy przedewszystkim w miejscach zosłoniętych przed wiatrem,
a więc w ogródkach przydomowych. Liście są ciemnozielone,
średnio kędzierzawe. Jarmuż wysoki spośród wszystkich Odmian zawiera
najwięcej witaminy C, która zanika w roślinach mrożonych.
Jarmuż – skowroni języczek. Charakteryzuje się pędami wysokości
około 75 cm oraz długimi klinowatymi liściami o najwyższym stopniu
kędzierzawości, w porównaniu z innymi odmianami. Dobrze znosi zimowanie
w gruncie. W postaci mrożonki traci witaminę C i zachowuje
goryczkę.
Wartości odżywcze. Duża zawartość witaminy C oraz 81, 82 E i K
oraz żelaza i składników mineralnych stawia jarmuż w rzędzie warzyw
najbardziej wartościowych pod względem odżywczym. Szczególnie
powinien być uwzględniany w racjonalnym odżywianiu dzieci.
Mróz wpływa na wytworzenie się w liściach jarmużu większej ilości
cukrów, ale jednocześnie na obniżenie zawartości witaminy C. Jarmuż
używany jest dotychczas jedynie do dekoracji potraw na półmiskach
i salaterkach, mało natomiast ceniony jako produkt o wysokiej
wartości odżywczej.